Θανατηφόρα μπορεί να είναι τα γκρέιπφρουτ όταν αναμειγνύονται με συνταγογραφούμενα φάρμακα

Εικόνα σελίδας Λεζάντα εικόνας

Περιεχόμενα σελίδας Σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύεται στο "Canadian Medical Association Journal" (CMAJ), πολλά είναι τα συνταγογραφούμενα φάρμακα που έχουν σοβαρές παρενέργειες όταν αναμειγνύονται με γκρέιπφρουτ. Αξίζει να σημειωθεί ότι αριθμός αυτών των φαρμάκων είναι ταχέως αναπτυσσόμενος, παρότι οι γιατροί συχνά αγνοούν τις παρενέργειές τους. Σε μια άλλη μελέτη που δημοσιεύθηκε νωρίτερα αυτό το έτος, οι ερευνητές ανέφεραν ότι ο χυμός γκρέιπφρουτ μπορεί πραγματικά να βοηθήσει κάποια αντικαρκινικά φάρμακα να δράσουν καλύτερα. Η νέα μελέτη αυτή είναι μια ανάλυση που προέρχεται από τους ίδιους τους εμπειρογνώμονες που ανακάλυψαν αυτές τις αλληλεπιδράσεις εδώ και 20 χρόνια και παρέχει αποδεικτικά στοιχεία που μπορεί να βοηθήσει τους γιατρούς να κατανοήσουν τις επακόλουθες παρενέργειες που μπορεί να προκύψουν από την κατανάλωση γκρέιπφρουτ όταν αυτό αναμειγνύεται με κάποια συνταγογραφούμενα φάρμακα. Ο Δρ Ντέιβιντ Μπέιλι, από το ερευνητικό Ινστιτούτο Υγείας Lawson στο Λονδίνο, σχολιάζει: "Πολλά από τα φάρμακα που αλληλεπιδρούν με γκρέιπφρουτ είναι φάρμακα που συνταγογραφούνται ιδιαίτερα συχνά και είναι απαραίτητα για την αγωγή και αντιμετώπιση σημαντικών ή κοινών ιατρικών καταστάσεων. Ωστόσο, πρόσφατα έχει παρατηρηθεί μία ενοχλητική τάση. Μεταξύ των ετών 2008 και 2012, ο αριθμός των φαρμάκων που ενδέχεται να αλληλεπιδρούν με γκρέιπφρουτ και να προκαλούν σοβαρές και ανεπιθύμητες ενέργειες φτάνει τον αριθμό 43, που αντιστοιχεί σε μέσο ποσοστό αύξησης που υπερβαίνει τα 6 φάρμακα ανά έτος. Η αύξηση αυτή είναι αποτέλεσμα της εισαγωγής των νέων χημικών ουσιών και σκευασμάτων." Οι σοβαρές και ανεπιθύμητες ενέργειες από την ανάμειξη γκρέιπφρουτ με ορισμένα συνταγογραφούμενα φάρμακα είναι οι πιο κάτω: αναπνευστική ανεπάρκεια, γαστρεντερική αιμορραγία, καταστολή του μυελού των οστών σε ασθενείς με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα, νεφρική τοξικότητα, οξεία νεφρική ανεπάρκεια, αιφνίδιος θάνατος. Οι ερευνητές εξηγούν: «Μόνο εάν οι επαγγελματίες υγείας γνωρίζουν την πιθανότητα να προκύψει κάποια ανεπιθύμητη ενέργεια, θα πρέπει να προσθέτουν στο διαιτολόγιο του ασθενούς την κατανάλωση γκρέιπφρουτ. Παρόλα αυτά, είναι πολύ απίθανο ότι οι επαγγελματίες υγείας θα ερευνήσουν και θα γνωρίζουν το παραπάνω ενδεχόμενο. Επιπλέον, ο ασθενής μπορεί να μη γνωρίζει αυτή την πληροφορία. Έτσι, ισχυρίζονται ότι εξακολουθεί να υπάρχει έλλειψη γνώσης σχετικά με την αλληλεπίδραση αυτή στο γενικό σύστημα υγειονομικής περίθαλψης.» Σύμφωνα με τα νέα ευρήματα, πάνω από 85 διαφορετικά φάρμακα μπορεί να έχουν αλληλεπιδράσεις με γκρέιπφρουτ, και 43 μπορεί να επιφέρουν επιβλαβείς συνέπειες. Τα δραστικά αυτά συστατικά περιέχονται στα νεράντζια, τα οποία βρίσκονται ως συστατικό σε μαρμελάδες, καθώς και στο λάιμ γκρέιπφρουτ ή σε φουρανοκουμαρίνες (furanocoumarins), ουσίες που εμφανίζονται φυσικά στο γκρέιπφρουτ. Αυτές οι ουσίες μπορούν αναστέλλουν μη αναστρέψιμα το μεταβολισμό του ενζύμου CYP3A4, που αδρανοποιεί τα αποτελέσματά του περίπου στο σε ένα ποσοστό που φτάνει στο μισό αριθμό όλων των φαρμάκων. Τα φάρμακα που αναμειγνύονται με τις ουσίες αυτές έχουν τρία χαρακτηριστικά: Πρόκειται για φάρμακα που παρέχονται από το στόμα, διαθέτουν πολύ χαμηλή έως μεσαία βιοδιαθεσιμότητα, περνούν μέσω του μεταβολισμού του φαρμάκου στο γαστρεντερικό σωλήνα μέσω του ενζύμου CYP3A4. Όσον αφορά τη χαμηλή βιοδιαθεσιμότητα των φαρμάκων, καταναλώνοντας μόνο ένα γκρέιπφρουτ ενδέχεται να πολλαπλασιαστεί η επίδραση της εν λόγω δόσης φαρμάκου, και η αλληλεπίδραση αυτή μπορεί να λάβει χώρα, ανεξάρτητα από το αν το γκρέιπφρουτ καταναλώθηκε ώρες πριν ληφθεί το φάρμακο. Επομένως, μια μέτρια ποσότητα γκρέιπφρουτ μπορεί να επηρεάσει την αλληλεπίδραση των φαρμάκων που λαμβάνονται μόνον μία φορά την ημέρα σε οποιαδήποτε ώρα κατά τη διάρκεια της περιόδου μετά τη λήψη της δόσης. Η λήψη τακτικά ποσοτήτων φαρμάκων σε καθημερινή βάση μπορεί να αυξήσει τις παρενέργειες. Για παράδειγμα, όταν η σιμβαστατίνη, μία δημοφιλής στατίνη, αναμιγνύεται με ένα ποτήρι χυμού γκρέιπφρουτ 200-mL για 3 ημέρες, προκαλείται συστηματική συγκέντρωση του φαρμάκου σε σύγκριση με το νερό μέχρι και 330%. Οι ενήλικες άνω των 45 ετών είναι οι πιο κοινοί αγοραστές γκρέιπφρουτ και τείνουν επίσης να προμηθεύονται με τα περισσότερα φάρμακα. Ο πληθυσμός των ενηλίκων άνω των 45 ετών είναι εξαιρετικά μεγάλος, συνεπώς, πολλές από αυτές τις αλληλεπιδράσεις είναι πιθανόν να συμβούν. Η μελέτη σημειώνει ότι οι ηλικιωμένοι είναι πιο πιθανό να έχουν μειωμένη ικανότητα να αντέξουν ακραίες συστηματικές συγκεντρώσεις του φαρμάκου, κάτι που τους καθιστά πιο επιρρεπείς στην εμφάνιση αυτών των ανεπιθύμητων ενεργειών. Πηγή: Medical News Today

Σήμα στα φάρμακα που βρίσκονται υπό συμπληρωματική επιτήρηση

Από το Σεπτέμβριο του 2013 θα φάρμακα που βρίσκονται υπό συμπληρωματική επιτήρηση θα φέρουν ένα ειδικό σήμα στο φυλλάδιο οδηγιών, το οποίο θα έχει τη μορφή ανεστραμμένου τριγώνου.

H νομική πράξη για την εφαρμογή του μέτρου εγκρίθηκε την Πέμπτη από την Κομισιόν. Το σήμα θα επιτρέψει στους ασθενείς και επαγγελματίες του τομέα της υγείας να μπορούν να αναγνωρίζουν εύκολα τα φάρμακα που βρίσκονται υπό συμπληρωματική επιτήρηση, και το συνοδευτικό κείμενο θα τους ενθαρρύνει να αναφέρουν κάθε απροσδόκητη παρενέργεια μέσω των εθνικών συστημάτων αναφοράς.

Ειδικότερα, το σήμα θα χρησιμοποιείται για να προσδιορίζει εκείνα τα φαρμακευτικά προϊόντα που υπόκεινται σε συμπληρωματική επιτήρηση, όπως:

-Όλα τα φάρμακα τα οποία έλαβαν άδεια κυκλοφορίας μετά την 1η Ιανουαρίου 2011 και περιέχουν μια νέα δραστική ουσία.

-Τα βιολογικά φαρμακευτικά προϊόντα, όπως εμβόλια ή παράγωγα προϊόντα πλάσματος, τα οποία έλαβαν άδεια κυκλοφορίας μετά την 1η Ιανουαρίου 2011.

-Προϊόντα για τα οποία απαιτούνται ορισμένες συμπληρωματικές πληροφορίες μετά τη χορήγηση της άδειας κυκλοφορίας, ή για τα οποία η άδεια υπόκειται σε όρους ή περιορισμούς όσον αφορά την ασφαλή και αποτελεσματική χρήση τους.

Αναφερόμενος στη σημερινή απόφαση, ο αρμόδιος Επίτροπος για την υγεία και την προστασία του καταναλωτή Τόνιο Μποργκ, δήλωσε ότι το σήμα θα αναγνωρίζεται εύκολα από τους ασθενείς και τους επαγγελματίες του τομέα της υγείας, ενώ θα συμβάλει στην απόκτηση περισσότερων και καλύτερων πληροφοριών από αυτούς σχετικά με τις πιθανές παρενέργειες ενός φαρμάκου οι οποίες στη συνέχεια θα μπορούν να μελετηθούν διεξοδικά. «Η πιο δραστήρια συμμετοχή των ασθενών στην αναφορά των παρενεργειών αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ευρωπαϊκού συστήματος φαρμακοεπαγρύπνησης και – αφού καθιερωθεί – το νέο σύμβολο θα συμβάλει στην ενίσχυση του συστήματος που είναι ήδη ένα από τα πλέον προηγμένα παγκοσμίως», κατέληξε ο Επίτροπος.

Σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία, όταν ένα φάρμακο έχει λάβει άδεια κυκλοφορίας στην Ένωση και διατίθεται στην αγορά, η ασφάλειά του επιτηρείται καθόλη τη διάρκεια της ζωής του για να εξασφαλίζεται ότι, σε περίπτωση εμφάνισης ανεπιθύμητων αντιδράσεων που παρουσιάζουν απαράδεκτο επίπεδο κινδύνου υπό κανονικές συνθήκες χρήσης, αποσύρεται ταχέως από την αγορά. Αυτό γίνεται μέσω του συστήματος φαρμακοεπαγρύπνησης της ΕΕ.

Το σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης της ΕΕ θεωρείται από τα πιο προηγμένα και ολοκληρωμένα συστήματα στον κόσμο και εξασφαλίζει υψηλό επίπεδο προστασίας της δημόσιας υγείας σε ολόκληρη την Ένωση. Η νομοθεσία της ΕΕ για τη φαρμακοεπαγρύπνησηυποβλήθηκε σε εκτεταμένη αναθεώρηση που είχε ως αποτέλεσμα την έγκριση νέας νομοθεσίας το 2010, με σκοπό την ενίσχυση και τον εξορθολογισμό του συστήματος για την επιτήρηση της ασφάλειας των φαρμάκων στην ευρωπαϊκή αγορά και τη βελτίωση της ασφάλειας των ασθενών και της δημόσιας υγείας μέσω της βελτίωσης της πρόληψης, του εντοπισμού και της αξιολόγησης των ανεπιθύμητων αντιδράσεων στα φάρμακα.
http://www.kathimerini.com.cy/index.php?pageaction=kat&modid=1&artid=125515