ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ, ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ Γ' ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΤΗΡΙΞΗΣ

ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΦΡΟΝΤΙΔΑ ΥΓΕΙΑΣ, ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΚΑΙ Γ' ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΤΗΡΙΞΗΣ

Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) δυστυχώς παραμένει μακριά από τις προδιαγραφές των περισσοτέρων κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των επιταγών που ορίζει η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, επιβεβαιώνοντας 20 χρόνια μετά το Νόμο 1397/83 τη συνεχιζόμενη αναντιστοιχία μεταξύ νομοθετικών πρωτοβουλιών και πρακτικής ανικανότητας του κυβερνώντος κόμματος. Η αγεφύρωτη αυτή απόσταση αντικατοπτρίζεται:

1. στην υποβάθμιση του ρόλου των Κέντρων Υγείας (ανεπάρκεια υλικοτεχνικών υποδομών - ανθρωπίνου δυναμικού) με αποτέλεσμα την μειωμένη προσβασιμότητα του αγροτικού και ημιαστικού πληθυσμού στις Υπηρεσίες Υγείας, το συνωστισμό στα Νοσοκομεία και την ανταποδοτικότητα και αναποτελεσματικότητα του Εθνικού Συστήματος Υγείας

2. στη στελέχωση των Περιφερειακών Ιατρείων με ανειδίκευτο προσωπικό (Ιατροί Υπηρεσίας Υπαίθρου) που πέρα από την αναποτελεσματική άσκηση της Ιατρικής οδηγεί στην πολυφαρμακία και την απώλεια αισθήματος ασφάλειας των κατοίκων των απομακρυσμένων από τα αστικά κέντρα περιοχών

3. στην έλλειψη οργανωμένης από το Εθνικό Σύστημα Υγείας επαρκούς ΠΦΥ στα Αστικά Κέντρα, κάτι που συνεπάγεται την συμφόρηση και το πολυκερματισμό των Εξωτερικών Ιατρείων των Νοσοκομείων και την αύξηση της Ιδιωτικής Δαπάνης

4. στην περιορισμένη αναλογία ειδικευμένων Γενικών Ιατρών / Συνολικό αριθμό Ιατρών σε σχέση με τις οδηγίες των ειδικών ευρωπαϊκών επιτροπών, αλλά και την ανεπαρκή συνεχιζόμενη εκπαίδευση των υπαρχόντων

5. στην έλλειψη ειδικευμένων Γενικών Γιατρών (Η χώρα μας χρειάζεται συνολικά 27.000 γιατρούς και διαθέτει 60.000, χρειάζεται 7.000 Γενικούς Γιατρούς και διαθέτει 1.100 ειδικούς και 500 ειδικευόμενους Γενικής Ιατρικής, σύμφωνα με διεθνείς οργανισμούς που παρακολουθούν την ανάπτυξη της πρωτοβάθμιας υγείας σε παγκόσμιο επίπεδο).

Η κατάσταση αυτή οδηγεί επιπλέον στην αναποτελεσματική διαχείριση των νοσημάτων της κοινότητας - κατάσταση που γίνεται ολοένα και πολυπλοκότερη με την ραγδαία αλλαγή των δημογραφικών και επιδημιολογικών δεδομένων στη χώρα μας λόγω της μετανάστευσης.

Αν και θα μπορούσαν πολλά ακόμα να γραφούν αναφορικά με την δυσμενή κατάσταση της ΠΦΥ στη χώρα μας αξίζει να αναφερθεί κανείς στο ότι μόνο το 9,7% των πόρων του ΕΠ ''Υγεία - Πρόνοια 2000-2006'' προβλέπεται για την δράση 1.1 που αφορά την ΠΦΥ ανοίγοντας ακόμη περισσότερο την ψαλίδα μεταξύ πολιτικών ανακοινώσεων (δημιουργία Ενιαίου Φορέα Υγείας, Νομοσχέδιο για "τον εκσυγχρονισμό του Συστήματος Υγείας", επιτροπές για την ανάπτυξη της ΠΦΥ) και προοπτικών επίλυσης των πραγματικών προβλημάτων.

Επίσης, η στελέχωση των Πε.Σ.Υ στην μεγάλη τους πλειοψηφία και ιδιαίτερα στις απομακρυσμένες περιοχές με εκλεκτούς του κομματικού μηχανισμού ή βετεράνους της δημόσιας διοίκησης, που στερούνται επιστημονικής κατάρτισης γύρω από ζητήματα πολιτικής υγείας, αλλά και η έλλειψη ξεκάθαρου θεσμικού πλαισίου λειτουργίας τους, αποστερεί από τους φορείς αυτούς περιφερειακής ανάπτυξης τη δυνατότητα ανάληψης ουσιαστικών πολιτικών πρωτοβουλιών για την βελτίωση της κατάστασης γενικότερα αλλά και της ΠΦΥ ειδικότερα.

Αναφορικά με την ιατρική εκπαίδευση - η οποία αγνοείται παντελώς από τις προβλεπόμενες δράσεις του ΕΠ ''Υγεία - Πρόνοια 2000-2006'' - τα μεγάλα προβλήματα του υπερπληθωρισμού των φοιτητών ιατρικής (που προκαλεί των υπερπληθωρισμό των γιατρών), του ανεξέλεγκτου των μεταγραφών του εξωτερικού που δημιουργεί ιατρικές σχολές με αριθμό φοιτητών που υπερβαίνει τις δυνατότητες των υποδομών εκπαίδευσης, των μεγάλων αναμονών για εισαγωγή στην εκπαίδευση κατά την ειδικότητα, του ανύπαρκτου πλαισίου συνεχιζόμενης εκπαίδευσης που κινείται σε εθελοντική βάση και υπό την καθοδήγηση των συμφερόντων των φαρμακευτικών εταιρειών, αντιμετωπίζονται επιφανειακά και με ερασιτεχνισμό που εκφράζεται από την εκπόνηση ημιτελών νομοσχεδίων και αδιαφορίας της πολιτικής ηγεσίας, που προσεγγίζει την εκπαίδευση του υγειονομικού προσωπικού αποσπασματικά, χωρίς να λαμβάνει υπ' όψιν το θεμελιώδη ρόλο της στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας.

Κλείνοντας, πέρα από την γενικολογία των στόχων του Μέτρου 1.1 του Ε.Π "Υγεία - Πρόνοια 2000-2006" για την "Ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας" πρέπει:

1. να εκπονηθεί το συντομότερο δυνατόν ο περιβόητος ''Υγειονομικός Χάρτης της Χώρας'', όπου θα καταγράφονται οι υγειονομικές ανάγκες του πληθυσμού ανά περιφέρεια, τα δαπανώμενα ποσά, η δύναμη του ιατρικού και νοσηλευτικού δυναμικού κτλ, γιατί χωρίς την παρουσία δεδομένων, καμία τεκμηριωμένη πολιτική υγείας που να στοχεύει σε ένα αποτελεσματικό και αποδοτικό Σύστημα Υγείας δεν μπορεί να αναπτυχθεί.

2. να δοθούν κίνητρα στο προσωπικό της ΠΦΥ για την στελέχωση των απομακρυσμένων περιοχών με ειδικευμένο προσωπικό (ιατρικό και νοσηλευτικό) για την επίλυση του προβλήματος ορθολογικής κατανομής και την επίτευξη υψηλότερου βαθμού προσβασιμότητας.

3. να αναπτυχθούν τα Αστικού τύπου Κέντρα Υγείας για ολοκληρωμένη παροχή Υπηρεσιών ΠΦΥ στις πόλεις

4. να αναβαθμιστούν τα Πε.Σ.Υ τόσο θεσμικά όσο και σε επίπεδο στελεχών

5. να εφαρμοστούν προγράμματα συνεχιζόμενης εκπαίδευσης του προσωπικού ΠΦΥ για την αντιμετώπιση των συνεχώς εξελισσόμενων επιστημονικών, υγειονομικών και δημογραφικών δεδομένων

6. να αναβαθμιστεί η ιατρική και νοσηλευτική εκπαίδευση με την εισαγωγή νέων εκπαιδευτικών μεθόδων, αντικειμένων και στόχων

7. να προωθηθεί η έννοια και ο ρόλος του Γενικού Γιατρού ώστε να πάψει να θεωρείται ειδικότητα όπου "καταλήγουν ιατροί περιορισμένων ικανοτήτων", "χωρίς αντικείμενο" ή "αδιάφοροι επιστημονικά" και σε συνδυασμό με τα κατάλληλα κίνητρα να επιλέγεται από περισσότερους ιατρούς

8. να υπάρξει συνεργασία των Υπουργείων Υγείας και Παιδείας ("επανίδρυση του κράτους" όπως λέει και ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας κ. Κώστας Καραμανλής) για τη διασύνδεση των αποφοίτων των Σχολών Επιστημών Υγείας με την αγορά εργασίας, κάτι που επιτυγχάνεται με την ανάλυση δεδομένων του υγειονομικού χάρτη (Πόσους ιατρούς χρειαζόμαστε;, Τι ειδικότητας; Πού;)

9. να αναληφθούν πολιτικές πρωτοβουλίες σε περιφερειακό επίπεδο, βασιζόμενες στην τεκμηρίωση, απαλλαγμένες από κομματικούς και συνδικαλιστικούς εγκλωβισμούς, με μόνο κίνητρο την καλύτερη παροχή φροντίδας υγείας για τον πληθυσμό.