η προώθηση της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας υπήρξε ένα πραγματικό κίνημα στο χώρο της υγείας που γεννήθηκε τη γόνιμη δεκαετία του '70 και κωδικοποιήθηκε στη Διεθνή Διάσκεψη που συνδιοργάνωσαν στην Αλμα Ατα η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας και η Unicef το Νοέμβριο του 1978.
Ο όρος «φροντίδα» είναι ευρύτερος της «περίθαλψης» και υποδηλώνει ότι στόχος είναι να προληφθεί η αρρώστια και να περιφρουρηθεί η υγεία. Προϋποθέτει παρέμβαση σε πρωτοβάθμιο επίπεδο, εκεί που ζει ο κόσμος, εκεί που εργάζεται, που κοιμάται, που τρώει.
* Το πρώτο χαρακτηριστικό της ΠΦΥ είναι δηλαδή ότι θέτει την υγεία ως σημαντικό κοινωνικό αγαθό και αποκλείει την υιοθέτηση «ιδιωτικοοικονομικών» κριτηρίων.
- Η ΠΦΥ επενδύει σε ανθρώπινο δυναμικό, σε αντίθεση με την κυρίαρχη αντίληψη σήμερα που είναι η επένδυση στην τεχνολογία.
- Ενώ το κύριο μοντέλο των υπηρεσιών υγείας σήμερα είναι ιατροκεντρικό, η ΠΦΥ βασίζεται στην «ομάδα υγείας». Ο γιατρός εδώ είναι ένας και είναι ισότιμος με τον νοσηλευτή, με τον επισκέπτη υγείας, τον κοινωνικό λειτουργό, τον ψυχολόγο, κ.λπ. Η ΠΦΥ θέλει να δει το πρόβλημα υγεία μέσα από την ολότητά του.
- Η ΠΦΥ δεν βλέπει μόνο το άτομο, αλλά τον πληθυσμό. Εξετάζει τις συνθήκες ζωής, τις κοινωνικές ανισότητες που παράγουν ανισότητες και στην υγεία, τις κακές συνθήκες περιβάλλοντος, εργασίας, διατροφής, κατοικίας, κ.λπ.
- Η ΠΦΥ δεν νοείται χωρίς τη συμμετοχή του πληθυσμού στις αποφάσεις, με τη μορφή κοινοτικών ομάδων υγείας που μαζί με τους επαγγελματίες υγείας σχεδιάζουν τις υπηρεσίες υγείας με βάση τις πραγματικές ανάγκες του πληθυσμού.
* Ολα αυτά θα έμοιαζαν ουτοπικά ή τουλάχιστον ρομαντικά σε μια περίοδο που ο πραγματισμός φλερτάρει με τον κυνισμό. Ομως το πείραμα της ΠΦΥ στο δήμο Τριανδρίας στη Θεσσαλονίκη απέδειξε ότι η εφαρμογή αυτού του μοντέλου είναι ρεαλιστική, είναι αποτελεσματική, ακόμα και συμβατή με το υπάρχον κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο.
* Το ίδιο και δυο άλλα παράλληλα εγχειρήματα, το ένα στην Καισαριανή («Κέντρο Υγείας του Παιδιού») και το άλλο στις Αρχάνες της Κρήτης, τα οποία στηρίχτηκαν στην ίδια φιλοσοφία. Ειδικά το Κέντρο Υγείας του Παιδιού συνεχίζει με επιτυχία το έργο του, υπό την αιγίδα του Ινστιτούτου του Παιδιού.
Οι σχεδιασμοί του υπουργείου Υγείας, όμως, έχουν εντελώς διαφορετική κατεύθυνση. Η επίσημη εξαγγελία της ΠΦΥ δεν εννοεί την ολιστική προσέγγιση των προβλημάτων υγείας του πληθυσμού, αλλά απλώς τη ρύθμιση της αγοράς στην πρωτοβάθμια περίθαλψη. Μήπως αδικούμε τον υπουργό; Ο συνομιλητής μας δέχεται την πρόκληση:
«Αν πραγματικά επιθυμεί το υπουργείο μονάδες ΠΦΥ, όπως αυτές που συζητάμε, τότε πρέπει να ιδρυθεί ένα πιλοτικό κέντρο υγείας, με πανεπιστημιακή κάλυψη, αλλά και ακαδημαϊκή υποστήριξη. Αυτό θα μπορούσε να σχεδιάσει, να οργανώσει και να αξιολογήσει τις μονάδες ΠΦΥ, με τα καλύτερα δυνατά πρότυπα. Η ίδια μονάδα θα μπορούσε να εκπαιδεύσει και τα στελέχη που απαιτούνται».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου